αταβισμός

Συνώνυμο της προγονικής κληρονομικότητας. Αταβιστικοί ονομάζονται οι χαρακτήρες που εμφανίζονται σε ζώα ή φυτά και υπήρχαν σε πολύ μακρινούς προγόνους, ενώ στις διάμεσες γενιές και στους γεννήτορες απουσίαζαν. Τέτοια παραδείγματα στον άνθρωπο έχουμε την επανεμφάνιση, πολύ σπάνια βέβαια, καθολικού τριχώματος ή μικρής ουράς με σπονδύλους ή ενός τρήματος στο μεσοκοιλιακό τοίχωμα της καρδιάς (τρήμα Pannitza). Εκτός όμως από τους μορφολογικούς, είναι δυνατόν να υπάρξουν και ψυχικοί χαρακτήρες, οι οποίοι αφορούν στην εμπειρία των προγόνων· π.χ. η έμφυτη πείρα ενός ζώου να γνωρίζει την τροφή και τους εχθρούς του, αμέσως μόλις αποσπαστεί από τους γονείς του, μπορεί να θεωρηθεί αταβιστική. Η επανεμφάνιση των αταβιστικών χαρακτήρων οφείλεται στο γεγονός ότι στην αλληλοδιαδοχή των γενεών τα γονίδια που προκαλούν τους χαρακτήρες μπορούν τυχαία να συνδυαστούν με τέτοιον τρόπο, ώστε να συμπέσουν οι προϋποθέσεις για να φανερωθούν οι λησμονημένοι χαρακτήρες.

* * *

ο

η απροσδόκητη εμφάνιση στους απογόνους ενός ή περισσότερων προγονικών χαρακτηριστικών που είχαν εξαφανιστεί για περισσότερες από δύο συνεχείς γενιές.